यस्ता लक्षणहरू देखा परे सम्झनुहोस् तपाईँको पेट खराब हुँदैछ ?
काठमाडौं। मानव स्वास्थ्यको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण भाग भनेको पेट नै हो। यदि पेटलाई स्वस्थ खाना दियौँ भने यसले हाम्रो सम्पूर्ण शरीरलाई स्वस्थ राख्छ। तर, आजको दौडधुपको जीवनमा सबैलाई स्वस्थ आहारको सट्टा बाहिरको, भुटेको, फास्ट फुड खाने बानी परेको छ।
जसको असर हाम्रो पेटमा हुँदै सिङ्गो शरीरमा नै पर्ने परेको छ । यस्तो अवस्थामा पेटको स्वास्थ्यमा बढी महत्त्व दिन जरुरी हुन्छ।
आयुर्वेदमा अग्नि शब्दको अर्थ मेटाबोलिक फायर हो, अर्थात् खाना पचाउने ऊर्जा। यो क्रममा खानामा भएको पोषक तत्त्वलाई शरीरको बाँकी भागमा अवशोषित गर्ने काम हुन्छ।अग्निले खानालाई ऊर्जामा परिणत गर्छ जुन शरीरको बाँकी कामका लागि आवश्यक हुन्छ।
असन्तुलित अग्नि भनेको सामान्यतया पेटको खराब स्वास्थ्य हो। यसले भोक, थकान, भारीपन र आलस्य कम गर्दछ। यस बाहेक आयुर्वेदमा ग्यास, कब्जियत, छाला सुख्खा हुनु, अनिद्रा, गिजा कमजोर हुनु, मांसपेशीमा दुखाई तथा बाउँडिने हुनु आन्द्राको स्वास्थ्य खराब भएको सङ्केत हुन।
जिब्रोमा लामो समयदेखि सेतो कोटिंग छ रु यसको मतलब पेटले तपाईँसँग गुनासो गरिरहेको छ। सेतो जिब्रो पाचन प्रणालीमा दबाब छ भन्ने चेतावनी सङ्केत हो । जब जिब्रोमा भारी कोटिंग हुन्छ, तब सेतो देखिन थाल्छ।
यदि तपाईँलाई एसिडिटी, ग्यास, पेट फुल्ने, दुखाइ, बारम्बार डकार आउने र पेट फुल्ने जस्ता समस्याहरू छन् भने यो पनि पेटको स्वास्थ्य कमजोर भएको सङ्केत हो। कब्जियत वा पखालाले पेटको खराब स्वास्थ्यलाई सङ्केत गर्दछ। फाइबरयुक्त खानेकुरालाई आफ्नो आहारमा समावेश गर्नु राम्रो हुन्छ ।
यदि कब्जियत छ भने, प्रशस्त तरकारी, फलफूल, सम्पूर्ण अन्न र चोकर समावेश गर्नुहोस्। तर पखाला लाग्दा केरा, चामल र स्याउको सेवन गर्नु राम्रो हुन्छ । यी खानेकुरा हल्का हुने भएकाले यसले पेट खराब गर्दैन।
यसबाहेक, तिनीहरूले पेटमा खाना बाँध्ने काम पनि गर्छन्। यदि तपाईँलाई पनि यी मध्ये कुनै लक्षण छन् भने यसलाई बेवास्ता नगर्नुहोस् र तुरुन्तै डाक्टरलाई सम्पर्क गर्नुहोस् ।
आयुर्वेद विज्ञहरू समग्र स्वास्थ्यका लागि पेट स्वस्थ्य हुनु आवश्यक रहेको र खाना स्वस्थ्य भए मात्रै स्वस्थ हुने बताउँछन् । यदि तपाईँले यहाँ दिइएको टिप्स पालना गर्नु भयो भने, तपाईँले पनि आफ्नो पेटको हेरचाह गर्न सक्नुहुन्छ र यसलाई रोग लाग्नबाट बचाउन सक्नुहुन्छ ।
साँच्चै भोक लागेको बेला मात्र खाना खानुहोस्। भोक लाग्नुको अर्थ हो कि तपाईँले पछिल्लो पटक खाएको खाना पूर्ण रूपमा पचिएको छ।
कहिलेकाहीँ हाम्रो घाँटी सुख्खा हुन्छ र हाम्रो पेट खाली भएको महसुस हुन्छ। यस्तो अवस्थामा पानी पिउनुभयो भने तपाई भित्रको भोकको अनुभूति तुरुन्तै समाप्त हुन्छ। तर, खाना ठिक्क खानु पर्छ, न कम न बेसी।
सबैले शान्त र आरामसँग खाना खानुपर्छ। टेलिभिजन, किताब, फोन वा ल्यापटपमा समय बिताएका बेला खाना नखानुस् । किनकि खाना खाँदा खानामा मात्र ध्यान दिनुपर्छ।
शरीरलाई स्वस्थ राख्नका लागि स्वास्थ्यकर खानेकुरा खाने र सही मात्रामा सेवन गर्नु आवश्यक छ । तर यसका साथसाथै यो पनि महत्त्वपूर्ण छ कि फ्रिजमा राखेको खानेकुरा स्वास्थ्यकर होइन।
ताजा बनाएको खाना खानुहोस्। ताजा खाना खाँदा पेटको स्वास्थ्य निकै राम्रो रहन्छ । स्वास्थ्यकर खानाको साथसाथै यसलाई समयमै खानु पनि अति आवश्यक हुन्छ।